FD columns week 8
Niet trots
Als de argumenten op zijn, is er nog altijd de emotie. ‘Maar hou je dan niet van me?’, vraagt de wanhopige echtgenoot. ‘Hé man, geef me respect’, sist het onzekere straatschoffie. ‘Jullie moeten allemaal trots op mij zijn’, eist de gefrustreerde industrieel.
Die laatste schreef er zelfs een ‘verkiezingspamflet’ over, met een ‘oproep aan de kandidaten van de Tweede Kamerverkiezingen’. We moeten trots zijn op onze industrie, vinden de gezamenlijke ondernemingsraden van die sector. Of zoals dat in dit spatieloze tijdperk moet: #TrotsOpOnzeIndustrie.
Wat is dat toch tegenwoordig, met die arrogant opgeëiste trots? De boeren deden het twee jaar geleden ook al. Ze vonden dat wij #TrotsOpDeBoer moesten zijn. De verwaaide spandoeken staan nog in menig weiland. Hoezo moeten wij trots zijn? We kopen jullie appels en drinken jullie melk, waarom moet daar ook nog afgedwongen trots bij?
Als de boeren of de mensen in de industrie een ander beleid willen, kom dan met inhoudelijke argumenten. Overtuig ons dat het beleid niet in het algemeen belang is. Op postmoderne gevoelsmarketing zit niemand te wachten.
Economen en corona
Kunnen economen iets bijdragen aan het oplossen van de coronacrisis? Wat duidelijk niet werkt is dit soort advies: een groot deel van Nederland kan de covid krijgen en de rest sluiten we op in een hotel. En dat noemen we dan ‘herstel’.
Dergelijk advies levert veel aandacht op, maar ook krassen op reputaties. Want slechte plannen blijven slecht, ook als gerenommeerde economen zich er tijdelijk achter scharen.
Wat dan wel? In onze economische gereedschapskist zit de kosten-batenanalyse. Kunnen we de economische kosten van maatregelen afwegen tegen de baten? Hoeveel euro aan productieverlies mag een extra gezond levensjaar kosten? Helaas: in een wereld van exponentieel stijgende besmettingen en beperkte medische capaciteit belanden we met dat soort sommen al snel in een doodlopende hoekoplossing.
Hebben economen dan niets bij te dragen? Toch wel: de theorie van de optiewaarde. Vroeg en stevig ingrijpen heeft grote economische waarde, want het houdt de mogelijkheid open om later slim bij te sturen en misschien zelfs te versoepelen. Die optie is buitengewoon waardevol en maant ons juist tot extra voorzichtigheid.
Hond of kat?
Les van de crisis: het bestaan van zzp’ers en flexwerkers is te onzeker geworden. We moeten terug naar de vaste baan als standaard.
U ziet dit soort onzin vast ook langskomen in de media. Ja, het is onzin. Want voor mensen met een vaste baan tuigde het kabinet de NOW op; een van de gulste regelingen van Europa. Deze groep kreeg z’n loon gewoon doorbetaald, op kosten van de rest van Nederland. Voor flex en zzp was er slechts de ww of een opgepoetste bijstandsuitkering. De crisis bewijst dus niets.
Stel je voor, discussie in het gezin: willen we een hond of een kat? Vader bedenkt een experiment: we nemen ze allebei en kijken wat het leukste is. De hond krijgt dure brokjes en wordt drie keer daags uitgelaten. De kat wordt in de kelder geschopt en moet muizen vangen.
Wat is het beste huisdier, vraagt vader na een maand? ‘De hond!’, roept het gezin. ‘Die is gezellig en gelukkig. Het is een echte bijdrage aan ons gezin. De kat is een ongelukkig vals kreng met vlooien. We nemen een hond.’
Sterker: iedereen neemt een hond. Alle Nederlandse huisdieren moeten een hond worden. De katten moeten weg.