De familie Bouman gaat deze winter niet op wintersport. Het chalet was al bijna geboekt, maar toen kwam er een uiterst vervelende financiële tegenvaller die een gat sloeg in de gezinsbegroting. De hoofdredacteur van damesblad Viva besloot mij voortaan flink meer te gaan betalen per wekelijkse column.

Nee, ik schrijf geen column voor de Viva. Maar de hogere prijs die men blijkbaar wil betalen voor een column die ik niet schrijf, levert mij een boekhoudkundig verlies op. De kosten (of optiewaarde) van ‘geen column schrijven voor Viva’ zijn immers flink gestegen. Deze onverwachte tegenvaller zal ik moeten verwerken in de jaarrekening van de bv Bouman, waardoor de winst dit jaar tegenvalt. Dat weekje snowboarden in de Alpen zit er helaas niet meer in.

Klagende gezinsleden die beweren dat dit een idiote redenering is, verwijs ik graag door naar minister Wopke Hoekstra van Financiën. Die zit met een vergelijkbaar probleem op zijn begroting. In plaats van geen Viva-column schrijven, wil hij geen dividendbelasting innen. Daardoor loopt hij naar schatting €1,4 mrd aan inkomsten mis. Echter, door de economische rugwind zijn de bedrijfswinsten hoger dan gedacht. Gevolg is dat de kosten van ‘geen dividendbelasting innen’ naar verwachting een half miljard euro hoger uitvallen. Hoekstra moet dit gat zien op te vullen door andere belastingen te verhogen, zo las ik de afgelopen dagen in Nederlandse kranten. De minister moet op zoek naar een half miljard aan nieuwe inkomsten.

Maar waarom moet hij dat eigenlijk? Na afschaffing zou de dividendbelasting nul euro opleveren. Dat is niet veranderd, hoe hoog de winsten van bedrijven ook worden. Nul euro blijft nul euro. Dus wat is dan precies die tegenvaller van een half miljard?

Om dat te begrijpen moeten we (helaas) duiken in de wereld van de Haagse begrotingsregels. Dat is een drooggekookte schijnwereld waar alle redelijkheid verdampt is. De begrotingsregels gaan uit van een ‘basispad’ voor het ‘inkomstenkader’ van de overheid.

Overstijgen de inkomsten dit kader, dan is er sprake van een meevaller die geheel ten goede moet komen aan verlaging van de staatsschuld. Door de hogere verwachte bedrijfswinsten zou er – bij ongewijzigd beleid – sprake zijn van een meevaller in de dividendbelasting. Die meevaller moet naar de staatsschuld. Maar de meevaller verdwijnt door het afschaffen van de dividendbelasting. De regels schrijven voor dat dit moet worden gecompenseerd, via hogere belastingheffing elders – waarvan de opbrengst vervolgens in de staatsschuld verdwijnt.

Iedere pragmatische politicus ziet dat dit een onzinnige uitkomst is. Er is geen echt gat op de begroting, en dus ook geen reden om te compenseren. Het kabinet kan besluiten dat de regels hier niet van toepassing zijn. Laat ze dat gewoon doen. Dan kunnen wij tenminste ook weer eens gaan skiën.

(FD)

NB: De begrotingsregels van Rutte III staan in de Startnota van dit kabinet.