Week 10: Europa best belangrijk, meer bizarre plannen en mag onhoog van de ECB?

Meer EU

Soms, heel soms, wordt er tijdens de verkiezingsdebatten even gepraat over de EU. Maar veel verder dan ‘meer’ of ‘minder’ komt de discussie niet. Dat ondermijnt de democratie.

Want deze verkiezingen bepalen welk kabinet er straks komt. Ministers van dat kabinet sturen we naar de Europese Raad. Wie de EU democratischer wil maken, moet zorgen dat de kiezer nu al weet wat die ministers straks gaan doen.

Daarom moeten we nu discussiëren over de onderwerpen die straks in Brussel op tafel liggen. Over het Europese klimaatbeleid. Over de handel in CO2-rechten, de Green Deal en een CO2-grensbelasting. We moeten praten over handelsbeleid: over onze positie ten opzichte van de VS van Biden, het VK van Johnson en het China van Xi.

Hoe denken de partijen over het aanpakken van big tech, over privacy en over cyberveiligheid? Wanneer gaan de begrotingsregels weer bijten? Moet er een EU-industriebeleid komen? Hoe maken we de Europese landbouw duurzaam? Alle grote vraagstukken van deze tijd vergen een Europese oplossing. Zolang het daar niet over gaat, blijft deze verkiezingscampagne een flauwe grap.

(FD)

Eigen risico WW

Staan er dan geen goede plannen in de CPB-doorrekening van de programma’s? Er waren lezers die mijn overzicht vorige week van de meest bizarre ideetjes maar flauw vonden. Ja, er staan ook goede plannen in. Maar ik ga hier toch nog een bizar plan bespreken, waar ik vorige week overheen las. Nee, dan heb ik het niet over DENK die de gaskraan in Groningen weer wil opendraaien.

Dat is ook behoorlijk bizar. Maar nog niet zo maf als wat PvdA en GroenLinks willen doen met de WW. Deze partijen stellen voor om een eigen risico voor werkgevers in te voeren. Het eerste halve (GroenLinks) of hele (PvdA) jaar dat iemand werkloos is, moet de uitkering worden opgehoest door de oude werkgever. Dat komt dan boven op de transitievergoeding.

Ongetwijfeld zullen werkgevers op zoek gaan naar mogelijkheden op de private verzekeringsmarkt om dit nieuwe risico af te dekken. Zo wordt de WW feitelijk deels geprivatiseerd. Wie het nut daarvan ziet, mag het zeggen.

GroenLinks en PvdA vinden het zelf ook wel bizar. Daarom staat het voorstel niet in hun verkiezingsprogramma, maar alleen in de kleine lettertjes van de doorrekening.

(FD)

Mag de rente stijgen

Nee, dat mag niet. De ECB staat het niet toe. Nu de rentes op de schuld van eurolanden van ‘absurd laag’ heel voorzichtig lijken op te krabbelen richting ‘extreem laag’, treedt de centrale bank direct op. Het opkoopprogramma wordt ‘significant versneld’, zo kondigde president Christine Lagarde donderdag aan.

Er was al wat onrust ontstaan op de financiële markten. De rente was nog maar extreem laag, en leek iets minder absurd. Waarom greep de ECB niet meteen in? Zo konden de beurzen hun recordstanden toch niet volhouden, laat staan verbeteren? Lagarde legde het deemoedig uit: we wilden even wachten tot de officiële vergadering van donderdag. Ze zei er nog net geen sorry bij.

Ik begrijp er al een tijd niets meer van. De industrie groeit, wereldhandel bloeit, we hebben vaccins, overheden smijten met geld en het economisch herstel gaat sneller dan gedacht. Precies wat de ECB wil. Kapitaalmarkten vertalen dit voorzichtige optimisme in een iets minder absurd lage rente.

Feest in Frankfurt, zou je zeggen. Maar nee, absurd lage rente is een dogma geworden, elke stijging wordt door de ECB direct de kop ingedrukt.

(FD)