‘Zeg Bouman, waarom is de arbeidsmarkt opeens zo krap?’ Die vraag – in verschillende varianten – werd me dit jaar vaak gesteld. Vooral door mkb’ers die klanten moesten teleurstellen vanwege het personeelstekort. Ik was telkens met stomheid geslagen.
Want de arbeidsmarkt is niet ‘opeens krap’. We hebben al twintig jaar last van structurele tekorten. Dat komt door vergrijzing (meer gepensioneerden) en ontgroening (minder schoolverlaters). Waarom zagen ondernemers dat niet aankomen?
Het antwoord: door de vele recessies van deze eeuw. De dotcom-crisis, de kredietcrisis, de eurocrisis en de coronacrisis gingen telkens gepaard met hogere werkloosheid en minder vacatures. Daardoor leek het alsof we een ruime arbeidsmarkt hadden. Maar elke keer bleek het personeelstekort na de crisis nog nijpender dan ervoor, want de structurele krapte zette gestaag door.
Door de energiecrisis lijkt de arbeidsmarkt nu ook te ontspannen. Trap er niet in. Ga stug door met investering in robotisering en automatisering. Blijf personeel opleiden en neem zoveel mogelijk stagiaires en schoolverlaters aan. Want ook deze crisis gaat voorbij.