Magisch denken bij de Fed

Op de afbakbroodjes staat: tien minuten in de oven op 180 graden. Maar u heeft ze op 250 graden zwart-krokant gebakken. Geen probleem: leg ze gewoon nog een paar minuten in de koelkast. Dat is gemiddeld correct. Eet smakelijk!

Voor zeven uur ’s avonds mag je nog maar 100 kilometer per uur op de snelweg. Jammer, want u heeft zo’n dure sportwagen gekocht. Geen probleem: op oneven dagen rijdt u daarin 150 op de linkerbaan en op even dagen pakt u het boodschappenautootje en sukkelt met 50 over de rechterbaan.

Als u uw pillen vergeet, neemt u gewoon de volgende dag een dubbele dosis. Als het water in de lente over de dijk loopt, bidt u voor een zomer met extreme droogte. En op een dag werkt u bij de Amerikaanse centrale bank. U bedenkt een nieuwe monetaire strategie. Is de inflatie een periode lager geweest dan de doelstelling van 2%? Dan mag de inflatie in de volgende periode juist te hoog zijn.

‘Missers uit het verleden worden ‘goed gemaakt’ in de toekomst’

Een grap? Nee, dat laatste is echt waar. Fed-voorzitter Jerome Powell bracht de nieuwe strategie vorige week naar buiten. Hij richt zich voortaan op de gemiddelde inflatie gedurende de economische cyclus. Lage inflatie op het ene moment wordt voortaan gecompenseerd door hoge inflatie later.

De Fed gaat dus in zekere zin niet meer op de inflatie maar op het prijspeil sturen. Daarmee komt er een vreemd soort geheugen in het beleid. Missers uit het verleden worden ‘goed gemaakt’ in de toekomst.

Is dat zinvol? Nee, eigenlijk niet. Althans niet op puur inhoudelijke gronden. Er is geen ‘juist prijspeil’ waar een centrale bank op kan mikken. Economische theorie zegt daar in elk geval niets over. Wel over de verandering van het prijspeil (de inflatie), die moet niet te hoog zijn, en liever ook niet negatief, maar niet over het niveau. Compenseren van te hoge of te lage inflatie met te lage of te hoge inflatie, heeft geen enkele zin. Je kunt er de economische schade uit de voorgaande periode niet mee herstellen.

Waarom doet de Fed het dan? Als een signaal, zegt men, om de inflatieverwachtingen te beïnvloeden. Als burgers en bedrijven geloven dat er na een periode van te lage inflatie juist te hoge inflatie zal komen, gaan ze hun prijzen en lonen alvast verhogen en is het makkelijker om die te lage inflatie te bestrijden.

Het is daarmee een magische strategie, die pas werkt als het publiek gelooft dat de Fed echt zo dom is om de onzinnige compensatie toe te passen. Verwachtingen sturen door te beloven dom beleid uit te voeren, ik vind het geen erg sterke strategie.

(FD)