De Duitse regering wil nu geld uitgeven aan de energietransitie, om straks klimaatkosten te voorkomen. Financieel verstandig, maar volgens het Bundesverfassungsgericht is het tegen de grondwet, want het begrotingstekort mag hoogstens 0,35% van het bbp bedragen. Er is een uitzondering voor natuurrampen en buitengewone noodsituaties, maar blijkbaar voldoet de naderende klimaatramp daar niet aan.
Een grondwettoets glijdt al snel richting een politieke toets. Eerder veroorzaakte hetzelfde Duitse hof bijna een peilloos diepe financiële crisis, door tijdens de eurocrisis noodhulp te blokkeren. Pas toen de meest uitgesproken rechter met pensioen ging, keerde de rust terug. De Amerikanen kunnen er met hun totaal verpolitiekte Supreme Court ook over meepraten.
Toch wil de NSC van Pieter Omtzigt een Nederlands constitutioneel hof. Hoe zal die omgaan met de vage bewoordingen van onze grondwet? Genoeg huizen en banen, bestaanszekerheid en milieu zijn ‘voorwerp van zorg der overheid’. Daar kun je alle kanten mee op. Met een grondwettelijk hof, stelt ook grondwetexpert Wim Voermans, ‘lever je de politiek uit aan een stel rechters’.