Doe het voor de kwetsbare mensen. Voor iedereen die van hen houdt. En voor de overbelaste zorg. Maar doe het ook voor de economie.
Voor de economie? Jazeker. Ook daarvoor moeten we de teugels aantrekken en meer doen tegen de virusuitbraak. Want de economie lijdt meer schade van de uitbraak dan van tijdelijk strengere regels. Dat klinkt onlogisch, want een nieuwe lockdown gaat ondernemers weer enorm veel omzet kosten. Maar een uit de hand lopende uitbraak doet dat nog veel meer.
Als de ziekenhuizen uitpuilen, verhalen over zieke mensen de media domineren en de kans op besmetting snel oploopt, gaan consumenten winkels, horeca en andere drukke plekken mijden. Bange mensen consumeren niet. Even funshoppen voor een nieuw bankstel of lekker eten in een sterrenrestaurant is nu eenmaal niet zo leuk als je er een in potentie dodelijke ziekte kunt oplopen.
Wie denkt dat de overheid een duivelse keuze moet maken tussen welvaart en welzijn, tussen werkgelegenheid en gezondheid, tussen bedrijven en burgers, vergist zich dus. Coronabestrijding is geen kwestie van je geld of je leven. De keuze voor de overheid is veel simpeler: bestrijdt het virus én help de economie.
‘Als ziekenhuizen uitpuilen, mijden consumenten winkels en horeca. Bange mensen consumeren niet’
Dat is in elk geval de consensus onder economen. Weten wij dit zeker? Nee, want de vorige uitbraak en lockdown is nog zo kort geleden dat er nog maar weinig wetenschappelijke onderzoeksresultaten zijn. Maar wie naar de ruwe data kijkt, ziet bijvoorbeeld dat in Noordwest-Europa juist in landen met een relatief lichte of late lockdown, zoals Nederland, Zweden en het Verenigd Koninkrijk, de economie in het tweede kwartaal van dit jaar meer kromp dan in strengere landen als Denemarken en Finland. Daar werd de virusuitbraak eerder tot staan gebracht en was de recessie minder diep. Duitsland (weinig corona, toch diepe recessie) past overigens niet in dit beeld.
Ook analyses van micro-data als winkelbezoeken en pinbetalingen laten vaak zien dat de economie vooral lijdt onder het virus zelf en dat dit een belangrijke reden is voor de recessie. Er zullen ongetwijfeld nog vele proefschriften worden geschreven over hoe dit precies werkt. Misschien gedragen consumenten zich ditmaal veel minder angstig. Wie weet hebben ze de mortaliteitstabellen van de eerste golf bestudeerd en de conclusie getrokken dat ze niet zo kwetsbaar zijn. Maar ik zou er niet op durven gokken.
Nu we nog midden in de epidemie zitten moeten we daarom de vuistregel gebruiken dat stevige virusbestrijding in het belang is van de economie. Wie de bedrijven en banen wil redden, moet in de eerste plaats de uitbraak onder controle krijgen.