Onzelfstandig

Eindelijk maken ook de werkgevers zich zorgen om mij. Eerst waren het alleen de vakbonden, de SP, de PvdA en minister Lodewijk Asscher die zich mijn hopeloze lot aantrokken, maar nu ziet ook werkgeversvereniging AWVN dat het zo echt niet langer kan. Ik zit in een risicovolle en uitzichtloze situatie en het wordt hoog tijd dat de overheid zich over mij bekommert.

Redding
Ik ben een kleine zelfstandige. Ik ben dus niet verzekerd voor werkloosheid, en betaal goud geld voor mijn arbeidsongeschiktheidsverzekering. Mijn pensioengeld staat zielig weg te smelten op een spaarrekening. Mijn professionele leven is — kort gezegd — een puinhoop.

Maar redding is nabij. Als het aan de AWVN ligt word ik binnenkort helemaal ontzorgd. Ik ga vallen onder een nieuw collectief stelsel, waarin er ook voor mij verplichte sociale verzekeringen en een collectief pensioen zijn. Al mijn medeburgers spannen een comfortabel vangnet onder mijn carrière.

Ik kan iedere avond met een gerust hart naar bed, en krijg voor het slapen honderd zachte polderkusjes van alle sociale partners. “Samen staan we sterk”, fluisteren ze in mijn oor, voordat ik wegdommel.

Risico’s
Dat klinkt heerlijk. Maar er is een probleem. Ik heb helemaal geen extra verzekeringen nodig. Ik slaap ook zonder polderknuffels zorgeloos in.

De overheid heeft voor mij een prima studie betaald en de maatschappij zo georganiseerd dat ik op eerlijke wijze mijn brood kan verdienen. Het risico op arbeidsongeschiktheid kan ik tegen een marktconforme premie prima zelf verzekeren. Als dan toch nog alles mis gaat is er eerst spaargeld, daarna bijstand en uiteindelijk AOW. Welke risico’s moeten er nog worden afgedekt?

Natuurlijk, er zijn ook zzp’ers die wel grote risico’s lopen. Die niet sparen, zich niet verzekeren en ook nog eens volstrekt afhankelijk zijn van een of twee opdrachtgevers. Voor hen lijkt een collectieve regeling meer dan logisch. Maar er zijn aan de andere kant ook zat goedbetaalde werknemers, die hun zaakjes best zelf zouden kunnen regelen en die onnodig onder de collectieve paraplu schuilen

Gemakzuchtig
Het is toe te juichen dat de werkgevers nadenken over een nieuw sociaal stelsel, dat aansluit bij de tijd. Maar men heeft de eerste vraag overgeslagen: voor wie is het vangnet nodig en voor wie niet? Welke groepen zijn kwetsbaar op de arbeidsmarkt en voor wie is er naast bijstand, AOW geen extra collectief aanbod nodig?

Daar moet de discussie beginnen: hoe maak je op praktische en eerlijke wijze onderscheid tussen kwetsbare en minder kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt? Het oude onderscheid werknemer-ondernemer voldoet niet meer, dat ziet de AWVN goed. Maar om in plaats daarvan dan maar helemaal geen onderscheid te maken, en iedereen onder hetzelfde one-size-fits-all regime te brengen, is een gemakzuchtige oplossing.

 

(Verscheen hier)