Dit was de week waarin Yanis Varoufakis toch een realist bleek te zijn. Natuurlijk, de fans van de nieuwe Griekse minister van financieren zijn nog altijd in volle extase over de heerlijke onaangepastheid van de econoom. ‘Kijk hoe tegendraads hij zijn shirt niet in zijn broek draagt!’ ‘Oei, hij rijdt op een echte motor en draagt een leren jas! ‘Geweldig, hij vliegt economy class!’

Maar inmiddels heeft zijn wilde Rick-van-der Ploeg-meets-Ewald-Engelen-uitstraling plaatsgemaakt voor nuchter realisme. Kwijtschelding van een deel van de Griekse staatsschuld was in de eerste week na de Griekse verkiezingen de harde eis van Varoufakis. De schuldenlast moest omlaag, dus eurolanden die eerder noodleningen aan Griekenland hadden verstrekt, moesten hun verlies maar nemen. De Grieken lagen op ramkoers.

Maar afgelopen maandag stuurde Varoufakis toch maar de veilige vluchtstrook op. Kwijtschelding is geen harde eis meer van de Griek. Hij is nog altijd op zoek naar schuldverlichting, maar regelrechte afboeking van de schuld staat niet langer op zijn lijst met eisen.

Een logische beslissing, want de roep om kwijtschelding maakte weinig warme gevoelens los bij de Europese crediteuren van Griekenland. De Duitsers lieten direct een ‘nein’ klinken. De Fransen waren diplomatieker en zeiden charmant ‘oui’ op alle vragen van Varoufakis, behalve op de vraag om directe kwijtschelding. Het was een bij voorbaat verloren strijd.

Varoufakis was deze week de Tully Bascomb van Europa; de legeraanvoerder van het ministaatje Gran Fenwick uit de film The mouse that roared uit 1959. Bascomb (een rol van Peter Sellers) verklaart de oorlog aan de Verenigde Staten en valt New York binnen, in de hoop en verwachting die oorlog te verliezen, zodat zijn vrijwel failliete moederland in aanmerking komt voor Marshallhulp.

In de hoop op nieuwe Europese steun brulde Varoufakis een week lang om kwijtschelding. Nu hij is uitgeraasd kennen we eindelijk zijn echte eisenpakket. De Griek wil uitstel, geen afstel van aflossing en rentebetalingen. Rente en aflossing zouden moeten worden gekoppeld aan de economische groei. Als de Griekse economie hard groeit, kan men veel betalen, in een recessie weinig.

Het is een origineel voorstel, dat Griekse schuldeisers ‘skin in the game’ geeft; een soort ‘debt-for-equity-swap’. In het verleden is er wel mee geëxperimenteerd, door bijvoorbeeld Bulgarije, Costa Rica en Argentinië. Met wisselend succes en op kleine schaal.

Of dergelijke groeiobligaties echt het ei van Columbus zijn, is de vraag. Maar er ligt nu een openingsvoorstel waarover men kan gaan onderhandelen. Ook het Griekse voorstel om het afgesproken overschot op de Griekse begroting langzamer te laten oplopen, verdient serieuze aandacht. Met de Griekse regering valt eindelijk te praten. Jammer van die week brullen.

(column verscheen eerder hier)