Vandaag gaan we Mario Draghi helpen. De president van de Europese Centrale Bank zoekt naar nieuwe manieren om de Europese economie uit het slop te trekken. De inflatieverwachting moet omhoog en de reële rente omlaag, vertelde Draghi afgelopen vrijdag op een congres in Frankfurt, zodat burgers en bedrijven meer geld uit gaan geven.

Maar hoe maak je mensen wijs dat de prijzen binnenkort flink gaan stijgen, als de inflatie nauwelijks boven de nul uitkomt? Dat lukt met een breed opkoopprogramma, denkt de ECB-president, met kwantitatieve verruiming. De ECB heeft al besloten om pandbrieven en Asset Backed Securities (ABS) te gaan opkopen. Maar mogelijk is dat niet genoeg. Draghi zei het niet letterlijk, maar de boodschap was duidelijk: de ECB maakt zich klaar voor het opkopen van staatsobligaties.

Helpt zo’n opkoopprogramma? Volgens Draghi wel, want het genereert direct lagere rente en meer aanbod van krediet. Europese bedrijven kunnen moeilijk lenen en moeten hoge rente betalen, opkopen van ABS kan daarom helpen. Het is een zwak argument. Bedrijven zijn misschien duur uit, maar dat geldt niet voor eurolanden. Spanje leent nu goedkoper dan de VS, Frankrijk betaalt minder rente dan het VK, Nederland is goedkoper uit dan Zweden. Verder verlagen van die rente is nergens goed voor.

Er is nog reden voor kwantitatieve verruiming, zegt Draghi. Opkopen van effecten doet de koersen van andere vermogenstitels stijgen, zoals aandelen en vastgoed. Het vermogen van beleggers neemt toe, waardoor hun leencapaciteit en hun uitgaven stijgen. Zo worden bestedingen gestimuleerd en de inflatieverwachting aangewakkerd.

Dat kan beter. Want beleggers zullen maar een klein deel van hun boekwinst uitgeven. Gewone burgers spenderen in de regel meer van onverwachte meevallers. Draghi’s eigen redenering volgend, zou hij daarom geen staatsschuld moeten opkopen, maar bezittingen van Jan en Jantien Modaal. Tweedehands auto’s bijvoorbeeld. Biedt € 5000 voor elke versleten Opel Kadett, € 10.000 voor iedere Toyota Aygo en € 20.000 voor elke opgevoerde VW Golf. Met zo’n Occassion Transaction Operation (OTO) maakt de ECB iedereen rijk en lopen de winkelstraten weer vol.

En begin dan ook meteen een grootschalig Longer term Unemployment Initiative (LUI); een grootschalige interventie op de Europese arbeidsmarkt, om de waarde van arbeid fors omhoog te krijgen. De ECB koopt in een keer het toekomstige levensloon van alle 18 mln Europese werklozen af. Zij beloven geen dag meer te werken, in ruil voor een basisinkomen van drie keer modaal. Gevolg: zowel bestedingen als inflatieverwachtingen nemen toe, want minder arbeidsaanbod betekent duurdere werknemers in de toekomst.

Denkt u dat ik gek ben geworden? Hou die gedachte vast, voor als Draghi binnenkort zijn opkoopprogramma voor staatsobligaties bekend maakt.

(verscheen ook in FD)