Yo!

(Eerder hier)

Heeft u de Yo-app al op uw smartphone staan? Nee? Dan mist u het nieuwe toppunt van malligheid. Met de Yo-app kunt u andere Yo-appers een bericht sturen. Dat bericht is altijd: Yo. Een andere tekst is niet mogelijk.

Onzin? Uiteraard. Maar wel onzin van $ 1,2 mln, want dat bedrag staken investeerders al in de app die — ik herhaal het nog maar eens — alleen Yo stuurt naar andere gebruikers. Ik heb hem inmiddels geïnstalleerd en hij doet het echt.

Is de wereld helemaal gek geworden? Nee, dat gebeurt pas op 1 januari 2015. Dan lanceert de Nederlandse Belastingdienst zijn eigen variant van de Yo-app. Het is een app waarmee zzp’ers en opdrachtgevers elkaar digitaal ‘VAR’ kunnen toeroepen. Tot in den treure. Zodat ze geen tijd overhouden om te ondernemen.

VAR-webmodule, heet de Yo-app van de Belastingdienst. Deze module komt in de plaats van de papieren VAR-verklaring waarmee zzp’ers nu aan hun opdrachtgever kunnen bewijzen dat ze ondernemer zijn, en dat die dus geen sociale premies hoeft te af te dragen. Een zzp’er krijgt zo’n verklaring als hij of zij een vragenlijst invult. Hoeveel opdrachtgevers heeft de zzp’er? Wordt er reclame gemaakt? Is er sprake van een gezagsrelatie met de opdrachtgever? Alle zzp’ers vullen de lijst in, krijgen een VAR-verklaring en kunnen ondernemen. Het is een onzinnige bureaucratische handeling, maar levert maar beperkte irritatie op. 

Dat kan irritanter, dacht de wetgever en bedacht een webmodule die niet meer alleen door de zzp’er, maar ook door de opdrachtgever moet worden ingevuld. De opdrachtgever wordt medeverantwoordelijk voor het correct invullen. Iedere zzp’er zal dus met al zijn opdrachtgevers op internetdate moeten om de module samen in te vullen. Hoe meer opdrachtgevers, hoe meer tijd en moeite dat kost.

Vooral bij de vragen over de gezagsverhouding gaat het samen invullen problemen geven. Nee, er is geen gezagsverhouding, zegt de zzp’er, want uiteindelijk bepaal ik zelf wel wat ik doe. Ja, die is er wel, zegt de opdrachtgever, want ik ga me soms met het werk bemoeien en als het mij niet bevalt, gooi ik de zzp’er eruit. De bedrijfsjurist zal staan op een strakke interpretatie van de regels, want de opdrachtgever is medeverantwoordelijk. Ik voorzie ellende.

De overheid vraagt ons het onbenoembare te benoemen. Precies wat in een gezonde marktrelatie tussen opdrachtgever en -nemer, niet uitgesproken wordt: wie is eigenlijk de baas hier? Dat is geen economische, maar een juridische vraag. Het gaat in het economisch verkeer niet om wie de baas is, maar of er volgens afspraak wordt geleverd en betaald.

De VAR-module is bedoeld om schijnzelfstandigheid te bestrijden, maar dreigt te ontaarden in een potje zelfstandigen pesten. Overheid, verzin iets anders. Yo!