Het leven is veel leuker als je een beetje naïef bent. Uitgaan van de goede bedoelingen van de ander, geeft je een optimistische blik op de wereld. Wie consequent verwacht dat we leren van onze fouten, gaat met een licht gemoed door de dag.
Naïef zijn, onbevangen, iedereen elke keer een nieuwe kans gunnen. Ik probeer het echt. Maar er zijn grenzen.
Afgelopen zaterdag stond er een groot interview met Shell-topman Ben van Beurden in deze krant. Het was een prachtige productie waarin moeilijke vragen niet werden geschuwd. Van Beurden gaf een kijkje in zijn ziel toen hij vertelde over zijn worsteling om de positieve rol van het olie- en gasbedrijf in de noodzakelijke energietransitie uit te leggen. Mensen denken veel te makkelijk over die transitie. Die ommekeer in ons energieverbruik gaat niet zonder olie en gas.
Van Beurden vroeg om realisme in de discussie, om een kans om te laten zien dat Shell een leidende rol zal spelen in de transitie naar een CO2-arme energievoorziening.
Tranen in m’n ogen. Vooral toen ik daags erna het commentaar van de hoofdredactie las. Van Beurden wil een ‘force for the good’ zijn voor de samenleving. En wij moeten hem nu de kans geven om te laten zien dat hij het meent.
Naïviteit is goed, maar je kunt er dus ook te ver in gaan. Shell is een bedrijf met enorme belangen in de fossiele energie. Olie en gas bepalen de omzet en winst, nu en in de toekomst. Daar heeft Shell in volle vrijheid zelf voor gekozen. Zon- en windenergie werden in het verleden wel geprobeerd, maar al snel afgewezen als te weinig winstgevend ten opzichte van fossiel.
Inmiddels komt Shell daar weer een beetje van terug, maar in het interview geeft Van Beurden helder aan dat hij geen rol ziet voor zijn bedrijf bij de technologische verbetering van zonnecellen of windturbines. De voorloper op milieugebied, die Van Beurden zegt te willen zijn, loopt liever achter echte innovators aan. Als het gaat om innovatieve boormethoden is het bedrijf altijd veel minder verlegen geweest.
Bovendien, als Shell echt vol in zou zetten op de energietransitie, dan zou het zich ook ten opzichte van de aandeelhouder moeten gedragen als een bedrijf in totale metamorfose, midden in een allesbepalende omwenteling. Dat betekent: nettowinst maakt even niet uit, want elke euro en dollar wordt geïnvesteerd in de transitie. Woorden zijn mooi, maar wat je met je geld doet, geeft je echte intentie weer.
Shell leent momenteel geld op de kapitaalmarkt om het als dividend uit te keren aan aandeelhouders, die zich blijkbaar een hoedje zouden schrikken als de winstuitkering een jaartje zou tegenvallen. Sorry, maar wie zo bang is voor de aandeelhouders, wint de energietransitie niet.