Belg in je brievenbus

Consolidatie, grensoverschrijdende bezorging, schaalvergroting, en leren van elkaar. De argumenten om te komen tot een overname van PostNL door het Belgische Bpost zijn op het eerste gezicht zo dom nog niet. De markt voor brieven krimpt, die voor bezorging van pakketten groeit, dus traditionele postbedrijven moeten zich snel omvormen tot flexibele pakketdiensten en tot professionele partners van de nieuwe webwinkels. In een Europa zonder grenzen is het niet waarschijnlijk dat deze nieuwe postbedrijven zich het best kunnen organiseren langs de oude landsgrenzen. Nederlands-Belgische samenwerking is dus niet onlogisch.

Maar tegelijkertijd ook wel. Want Bpost is niet zomaar een bedrijf. De meerderheid van de aandelen is in handen van de Belgische Staat, en die lijkt allerminst van plan om afstand te doen van deze aandelen. Ook bij BpostNL, of hoe het fusiebedrijf ook zal heten, blijft de Belgische staat een activistische grootaandeelhouder, met naar verwachting zo’n 40% van de aandelen.

Dat bleek afgelopen week wel uit de woorden die de Belgische minister van Telecom en Post, Alexander de Croo, koos toen hij werd geïnterviewd door de Belgische tv. Wat hij zei was vooral voor binnenlands gebruik. De Croo probeerde onrust in België over de wellicht tanende invloed van de overheid op het postbedrijf weg te nemen met duidelijke taal. Hier het gehele citaat:

De Croo: ‘Eerst en vooral worden wij met 40% de grootste aandeelhouder van een veel groter bedrijf. Met 40% is er geen enkele beslissing die kan genomen worden zonder dat de Belgische staat het daar mee eens is. Dus eigenlijk houden wij nog altijd de invloed die we vandaag hebben maar dan op een bedrijf dat veel groter is.’

Zo staat de Belgische overheid er dus in. Evenveel invloed, maar straks ook op het Nederlandse deel van het postbedrijf. Beslissingen over reorganisaties, ontslagen en investeringen in Nederland, worden straks vanuit Brussel aangestuurd. Politieke argumenten gaan een rol spelen bij het dagelijks managen van het nieuwe postbedrijf.

Stel dat het nodig blijkt om flink te snijden in het personeelsbestand, en dat voor de toekomst en winstgevendheid van het bedrijf, de hardste klappen in België moeten vallen. Gaat de minister daar dan mee akkoord? Dat lijkt me politieke zelfmoord. Wat goed is voor de minister en wat goed is voor het postbedrijf zal niet altijd netjes samenvallen.

Staatsbedrijven zouden zich wat mij betreft afzijdig moeten houden in het spel van internationale fusies en overnames. Dat geldt voor Bpost, maar ook voor al die andere publieke bedrijven die in Europa jagen op geprivatiseerde concurrenten. Of je speelt het kapitalistische spel helemaal, of je speelt het helemaal niet. Ik wil best een Belg in m’n brievenbus, maar liever geen Belgische politicus.