De wereld moet snel veel minder olie gaan verbruiken. Daar waren altijd al twee zeer goede redenen voor. Maar sinds deze week is er een derde reden bij gekomen: het saboteren van de Saoedische strategie.
Ik kom daar zo op terug. Eerst de twee bekende redenen. De eerste is geopolitiek: de aarde heeft de ironische grap met ons uitgehaald om ’s werelds grootste olievoorraden precies onder ‘s werelds politiek minst stabiele regio te verstoppen. In een arm Midden-Oosten had iedereen ongetwijfeld ook onophoudelijk ruzie gemaakt, maar sinds alle sjeiks oliemiljonair zijn, hebben ze hun eeuwenoude stammenstrijdjes opgeschaald naar regelrechte oorlogen. Er is geld voor de duurste wapensystemen en smerigste terreurbewegingen. Geld maakt sommigen gelukkig, maar anderen bloedje agressief.
Geopolitieke overwegingen zouden voor het Westen al genoeg moeten zijn om zo snel mogelijk af te kicken van olie. Maar er is ook nog reden twee: klimaatverandering. Om de opwarming van de aarde onder de twee graden te houden, moet de wereld het verbranden van aardolie radicaal verminderen. Nee, dat is niet onbetaalbaar. De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso) rekent deze week in een speciaal hoofdstuk van de ‘Economic Outlook’voor dat het meeste klimaatbeleid budgetneutraal kan worden uitgevoerd. Het is simpelweg een kwestie van slimme vergroening van de belastingen. Het moet en het kan, dus er is geen reden om het niet te doen.
Maar er is dus nog een derde reden bijgekomen: de wereld moet snel veel minder olie gebruiken om Khalid al-Falih dwars te zitten. Hij is de baas van ’s werelds grootste oliemaatschappij, het Saoedische staatsbedrijf Saudi Aramco. Khalid al-Falih gaf een interview aan het Britse dagblad Financial Times, waarin hij de oliestrategie van de Saoedi’s uit de doeken doet. De olieprijs is in een jaar tijd van $ 115 naar $ 50 per vat geduikeld, maar Saudi Aramco blijft olie oppompen, met volle instemming van de minister van olie. Saoedi Arabië wil marktaandeel heroveren en dat doet het door de olieprijs laag te houden. Daardoor worden concurrenten vanzelf uit de markt gedrukt, want de Saoedi’s hebben de laagste productiekosten. Zo worden de oliebedrijven in nieuwe olielanden langzaam om zeep geholpen. Zodra dat is gelukt kan de prijs weer omhoog, en lebbert de hele wereld weer kritiekloos aan de olietiet van moedertje Riyad. We laten nu het marktmechanisme het werk doen, stelt Khalid al-Falih minzaam.
Zelfs als u de schouders ophaalt over klimaatverandering en de oorlogen in het Midden-Oosten u koud laten, dan nog is er alle reden om de olieconsumptie te verminderen. Want alleen als we de economie loskoppelen van olie, kunnen we het smerige marktspelletje van de Saoedische monopolist laten mislukken.