Tesla-taks

In de Amerikaanse staat Michigan is het verboden om een auto via internet te kopen. Sinds vorig jaar moeten alle autokopers in deze deelstaat van de Verenigde Staten naar de bestaande dealer. Veel automerken hebben een dealernetwerk, dus zo’n probleem lijkt dat niet. Maar er is één merk met alleen showrooms en een internetwinkel. Dat is Tesla. Deze bouwer van elektrische auto’s, verkoopt als enige direct aan de klant.

Ook in andere Amerikaanse staten gelden inmiddels anti-Tesla-wetten. New Jersey, Colorado, Texas, Arizona en Virginia verbieden directe autoverkoop.

‘Crony capitalism’, vriendjeskapitalisme, noemt jurist Daniel Crane, hoogleraar aan de universiteit van Michigan deze wetten in een recent onderzoeksverslag. Traditionele autofabrikanten en -dealers gebruiken hun politieke invloed om een nieuwe, bedreigende concurrent in de wielen te rijden. De consument is hiervan de dupe en de technologische doorbraak van elektrisch rijden wordt gehinderd.

Nee, dan Nederland. Hier doen we er juist alles aan om de elektrische revolutie aan te jagen. Volledig elektrische auto’s — de zogenoemde nul-emissie-auto’s — blijven onder het lage bijtellingstarief voor leaseauto’s van 4% vallen, zo bleek vorige week uit de Autobrief van staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën, belast met fiscale aangelegenheden. Hybride auto’s worden duurder, schrijft Wiebes, maar zogenaamde ‘early adopters’, die kiezen voor volledig elektrisch rijdende auto’s, wil het kabinet onverminderd stimuleren.

Maar de term ‘onverminderd’ blijkt betrekkelijk. De 4%-bijtelling geldt alleen voor elektrische auto’s van minder dan 50.000 euro. Over de aanschafprijs boven de € 50.000 wordt een veel hogere bijtelling gerekend. Er is precies één merk dat elektrische auto’s verkoopt die duurder zijn dan € 50.000. Jawel, dat is Tesla. Het goedkoopste model kost — online — € 83.300. De regeling maakt een Tesla voor zakelijke rijders duizenden euro’s per jaar duurder.

Het idee van een plafond van 50.000 komt niet van Wiebes zelf. Het waren belangenverenigingen, waaronder Bovag (dealers) en Rai (fabrikanten en importeurs), die het voorstelden. Het kabinet nam het idee graag over. Crony capitalism op z’n Nederlands. Een woordvoerder van Bovag zegt desgevraagd dat geen sprake is van een strijd tegen een nieuwe uitdager met een superieur product. Het plafond zorgt juist voor een eerlijk speelveld, zegt hij, omdat zonder plafond luxe elektrische auto’s in euro’s een groter belastingvoordeel krijgen dan goedkopere auto’s.

Ik ben niet overtuigd. Want er is ook een dure nul-emissie-auto van een gevestigde fabrikant met een dealernetwerk: de waterstofauto Mirai van Toyota. In Nederland is de Mirai nog niet te koop, maar in Duitsland kost de auto 79.000 euro. Pure luxe, maar voor waterstofauto’s geldt de grens van 50.000 euro niet, schrijft Wiebes. Logisch.

(Eerder in het FD)