Een internationaal verdrag, een regeerakkoord, een klimaatwet en sinds vorige week ook een keiharde uitspraak van het gerechtshof in Den Haag. Hoeveel beloftes, afspraken en verplichtingen heeft Nederland nodig om eindelijk serieus werk te maken van de energietransitie? Is de druk nu eindelijk groot genoeg om het klimaatbeleid de eerste prioriteit te geven?
Vast niet. Want in Nederland gaat de klimaatdiscussie nooit over het klimaat, maar altijd over iets anders. Politici van alle gezindten zetten hun vroomste gezicht op en praten met sombere stem over ‘de laatste kans voor de mensheid’ en ‘de noodzaak om nu echt stappen te zetten’, om vervolgens toch weer vooral hun oude vertrouwde stokpaardjes te beklimmen. In het debat over klimaatbeleid is iedereen aartsconservatief en vecht voor de idealen van een halve eeuw geleden.
Rechts benadrukt – zonder ironie – het belang van het Nederlandse ‘vestigingsklimaat’. We moeten niet voor de troepen uitlopen en zeker niet gekke henkie van Europa worden, want dan lopen onze bedrijven weg naar het buitenland. Deze politici krijgen bijval van VNO-NCW, waar men zich natuurlijk zorgen maakt over klimaatverandering, maar nog veel meer over eventuele maatregelen om er iets tegen te doen. Ondernemers hebben het al zo zwaar, dus de lasten mogen in geen geval omhoog.
Het CDA heeft het maatschappelijk middenveld weer eens ontdekt, en vreest dat voortvarend klimaatbeleid de traditionele CDA-stemmer naar de politieke flanken jaagt. Minder broeikasgassen is prima, maar de strijd tegen het populisme gaat voor.
Ook links gaat voor retro in de klimaatdiscussie. Niet de doelmatigheid van de maatregelen staat centraal, maar het mogelijke effect ervan op de inkomensverdeling. Arme huishoudens in oude, tochtige woningen gaan de rekening betalen, terwijl de rijke stinkerds in hun goed geïsoleerde villa’s de klimaatneutrale warmtepomp kosteloos een graadje hoger kunnen zetten. En de kapitalisten in de industrie komen al helemaal veel te makkelijk weg. Schande, roepen SP, PvdA en GroenLinks. Bij die laatste partij is het groen behoorlijk aan het verbleken. Sinds Jesse Klaver terug is van zijn kantinetour is het eerder RoodLinks geworden. Klimaatbeleid moet in dienst staan van zijn echte missie: het verminderen van de inkomensverschillen en het klein krijgen van de zakkenvullers uit het grootbedrijf.
Nederland staat, samen met de rest van de wereld, voor een geweldige taak. Het minimale vereiste is dat onze politici bij het formuleren van het optimale klimaatbeleid, het klimaat prioriteit geven. Laten we er geen rechts of links hobbyproject van maken.