Hersenverweking

(Verscheen eerder hier)

Opnieuw een ‘doet ie het of doet ie het niet’-moment voor Mario Draghi. Gaat de ECB-president donderdag een nieuw opkoopprogramma aankondigen? Krijgen we kwantitatieve verruiming (QE) in het eurogebied?

 In de aanloop naar donderdag worden de geesten rijp gemaakt voor drastische monetaire maatregelen. Voormalige ECB-bestuurder Lorenzo Bini Smaghi schreef een stuk op de website van de Financial Times, onder de titel ‘Why the opponents of QE have failed to make their case”. Daarin noemt de Italiaan alle argumenten van de tegenstanders van QE, en verklaart ze stuk voor stuk ongeldig.

Dat hij zichzelf daarbij meermaals tegenspreekt (QE zorgt bij het ene punt niet voor inflatie, bij het andere juist wel) doet er niet toe. Sterker: het draagt juist mooi bij aan de hersenverweking van de lezer. Hoe vaker je schrijft dat het eurogebied een opkoopprogramma nodig heeft, omdat we anders in een neerwaartse spiraal van deflatie, vraaguitval en recessie terechtkomen, hoe meer dat als een feit gaat klinken. De murw gebeukte lezer gaat het mee prevelen: deflatie… vraaguitval… recessie.

Vooral Britse en Amerikaanse media zijn al geruime tijd bezig met het herprogrammeren van de Europese lezer. Hoe dat werkt? Afgelopen dinsdag publiceerde Eurostat nieuwe cijfers over de producentenprijzen in het eurogebied. In juli waren de prijzen die fabrikanten elkaar onderling berekenen gedaald met 0,1%.

Hoewel het hier niet om consumentenprijzen gaat, maakte de Wall Street Journal er toch een angstverhaal van. Het eurogebied kan niet ontsnappen aan een al langer wordende periode van erg lage inflatie, schreef de krant zorgelijk.

Pas aan het eind van het artikel ging de krant in op de oorzaak van de (licht) dalende producentenprijzen: energie was goedkoper. Dat was de enige sector waar in juni de prijzen daalden. Zonder energie bleven de prijzen stabiel, voor de vijfde maand op rij. Zijn lagere energieprijzen een probleem? Natuurlijk niet. Hoe goedkoper olie, gas en elektriciteit, hoe lager de kosten voor bedrijven, hoe hoger de winst. Moet de ECB de olieprijs stimuleren met een opkoopprogramma? Dat is net zo onzinnig als het klinkt.

 Ook de lage inflatie voor consumenten komt voor een belangrijk deel door de gedaalde energieprijzen. Zonder die daling was de Europese inflatie in augustus geen 0,3% maar 0,6% geweest. En zonder de tevens gedaalde voedselprijzen bedroeg de inflatie 0,9%. In de arbeidsintensieve dienstensector stegen de prijzen met 1,2%. Geloof me, echte deflatie ziet er anders uit.

Volgens een nieuw rapport van de Oeso zijn vooral de prijzen van tarwe, maïs en oliehoudende zaden flink gedaald. De oorzaak: recordoogsten eerder dit jaar. Voedselprijzen blijven ook het komende jaar dalen, zegt de Oeso. Wat een feest, denkt de consument. Wat een ramp, tobben de verweekte hersenen van de krantenlezer.